Het Groen Icoon Ontwerp

Inleiding

Het rapport van het definitieve Groen Icoon Ontwerp is te groot om op de website te plaatsen. Mocht je het toch willen hebben, stuur dan een mail naar info@ijsselcentrum.nl. We kunnen het dan apart sturen. In plaats daarvan kan je in dit bericht de posters downloaden die de ontwerpers hebben getoond tijdens de open vergadering van de BIDS Raad op 28 maart jongstleden. De hieronder beschreven visie van de BIDS Raad op de maatschappelijke waarde van het ontwerp staat ook in het rapport zelf.

Van de BIDS Raad 

“Het ontwerp is de vormgeving van onze gemeenschappelijke droom”

Maatschappelijke waarde

Hoe groot de maatschappelijke waarde van dit ontwerp is kunnen we misschien het beste uitbeelden met het volgende verhaal over de Berkel in de Stad:

“De Berkel leverde de energie om maar liefst negen waterraderen aan te drijven van het grootste watermolengebied in de omgeving, met onder andere een korenmolen, volmolen en leertouwers- en zeemsbereidersmolen. Ook vervoerde men goederen over de Berkel naar de markten in het centrum. Nadat die waterraderen werden gesloopt in 1889 raakte de Berkel haar bestemming kwijt en bleef werkeloos en anoniem achter. Na de tweede wereldoorlog wilde men het gebied vanwege een bombardement wederopbouwen en zou er een drukke verkeersader langs de Berkel komen. De huidige wederopbouwflats staan langs een denkbeeldige snelweg, die er uiteindelijk nooit gekomen is. Het groen langs de Molengracht doet dan ook denken aan de saaie plat gemaaide bermen van een snelweg”.

Dit groen icoon ontwerp geeft onze leefomgeving weer een bestemming! Alleen dat feit is al van onschatbare waarde voor ons. We verwachten bovendien dat de Berkel letterlijk en figuurlijk weer tot leven gaat komen. Als de druk van het huidige verkeer en de parkeerdruk afnemen, zullen mensen langs de Berkel gaan wandelen en elkaar op straat ontmoeten. Zoals nu ook in de Barlheze en op de Marspoortbrug gebeurt. Rondom het water zal men kunnen zonnen, vissen, kanoën, suppen en pootjebaden.

Deze levendige door ons gewenste stadsnatuur verbindt allerlei los van elkaar staande tijdsgewrichten uit een rijke historie. De Berkel stroomt er dwars doorheen. Van de middeleeuwse binnenstad door de wederopbouw en een gerestaureerd 19e eeuw gebied. Duurzame stadsnatuur brengt in dit gebied naast biodiversiteit ook heelmaken. Het is de verbinding van verleden, heden en toekomst. Als bewoners realiseerden wij ons in de aanloop naar het ontwerpproces, dat wij vooral keken naar wat wij misten. Onder begeleiding van de ontwerper keerde dat om en kregen wij oog voor de kracht van het gebied. We zien nu dat in een levendige duurzame stadnatuur ook de toekomstige bestemming ligt die we samen zoeken. Drie losse en verschillende buurten zijn door deze gemeenschappelijke droom met elkaar verbonden in één toekomstbeeld. Dit brengt ons regelmatig nieuwe en inspirerende inzichten. Al is het alleen al doordat de gemeente en het waterschap die droom nu met ons delen en zij deze nieuwe bestemming erkennen als een beeldbepalend deel van de hele stad.” 

Iconische waarde

De binnenstad van Zutphen kent veel monumenten en wij hopen dat er na verloop van tijd nog een natuurlijk monument bijkomt. De Berkel zelf is al beeldbepalend voor de uitstraling van dit stadsgebied. Wij zien de Berkel als een geduldige stromende dame die opbloeit in haar schoonheid en een beeldbepalend “monument” zou kunnen worden voor de stad als we dankbaar haar puurheid, kwetsbaarheid en authenticiteit koesteren en bewonderen. De ingrepen die in het ontwerp zijn voorzien: variërend waterpeil en vernatting aan de oevers, zullen die aantrekkingskracht alleen maar vergroten. 

Omdat wij als bewoners in een langdurig ontwerpproces mede vormgegeven hebben aan deze stadsnatuur, hebben we er ook een diepe band mee. Een anoniem publiek gebied is daardoor onze publieke leefomgeving geworden. We weten dat als we onze natuurlijke omgeving koesteren en de ruimte geven, wij dan in meervoud terugkrijgen wat we erin hebben gestopt. Als het goed gaat met onze stadsnatuur, dan gaat het ook goed met ons qua gezondheid, verkoeling, stikstofvermindering, onderlinge verbondenheid, ontmoetingen tussen dier en mens en tenslotte de schoonheid van onze leefomgeving. De “Beneden berg” en haar omgeving zal daar een markant voorbeeld van zijn. Wij hopen daarom dat onze band terug te zien zal zijn in de kwaliteit van de stadsnatuur in ons gebied en dat iedere bezoeker en toerist dit zal voelen. Water heeft ook meer functies. Wij hebben veel aandacht voor de rol van het water voor onze toekomst. Het water is de basis voor een gezond leefklimaat voor de natuur en voor ons. Het zal overal in “onze” haarvaten terugkomen inclusief onze woningen. Dit soort nieuwe inzichten leiden soms tot inspirerende initiatieven: